Δικαιώματα Παιδιών & Ευρωπαϊκή Νομοθεσία:Δικαιώματα & Ασυμφωνίες

Η Ε.Ε., αναγνωρίζοντας τη θρησκευτική κληρονομιά της Ευρώπης και τη σημασία της θρησκείας για τις κοινωνίες, χωρίς όμως να κάνει ρητή αναφορά στην χριστιανική κληρονομιά της στο Σύνταγμά της, δεσμεύεται να διαφυλάττει την θρησκευτική ελευθερία και να καταπολεμά τις διακρίσεις, να σέβεται την θρησκευτική πολυμορφία και να διατηρεί διάλογο με τις Εκκλησίες, τις θρησκευτικές κοινότητες και τις μη ομολογιακές οργανώσεις.

Σύμφωνα με την Ε.Ε Ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης περιγράφει όλα τα προσωπικά, ατομικά, πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα των ανθρώπων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο Χάρτης συμπληρώνει τους εθνικούς κανόνες· δεν τους αντικαθιστά. Όταν τα θεμελιώδη δικαιώματα δεν γίνονται σεβαστά, τα εθνικά δικαστήρια έχουν τον λόγο. Οι πολίτες μπορούν επίσης να προσφύγουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αρμόδιο για παραβιάσεις των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων που περιγράφονται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις δε, όταν ένα κράτος μέλος δεν συμμορφώνεται με το δίκαιο της ΕΕ και παραβιάζει τα δικαιώματα κάποιου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να παραπέμψει το κράτος μέλος ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωση

Η προστασία των πολιτών και δεί των μη θρησκευόμενων εμπίπτει σε πολλά σημεία και πεδία που αφορούν πολίτες της Ευρωπαϊκής ένωσης. Θα προσπαθήσουμε μία όσο το δυνατόν πιο σύντομη και περιεκτική επισκόπηση σε διακριτά αλλά συμπληρωματικά ζητήματα που αφορούν την κοινωνική ζωή των πολιτών της Ε.Ε. Ακόμα θα γίνει μία κριτική ανασκόπηση στα πεδία που τίθεται εν αμφιβόλο η συμβατότητα του διεθνούς δικαίου με την Εθνικές νομοθεσία ή και το Ευρωπαϊκό δίκαιο.

ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΒΑΣΗ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ & ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΕΘΝΩΝ

Η ανασκόπηση μας ξεκινάει με την παρουσίαση των δικαιωμάτων του παιδιού, το οποίο δεν μπορεί να επιλέξει με δική του απόφαση κάποια θρησκεία αλλά αποφασίζεται καταχρηστικά (κατα τη γνώμη μας) απο τους γονείς του, το δικαίωμα του, να ενταχθεί σε κάποια θρησκεία ή όχι. Θεωρούμε ότι απο την ανήλικη ζωή, οι άνθρωποι έχουν θεμελιώδη δικαιώματα που παραβιάζονται είτε απο το εθνικό δίκαιο κρατών της ΕΕ είτε ακόμα και με το Δίκαιο της ΕΕ ή του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Δικαιώματα γονέων για την Ελευθερία θρησκείας των παιδιών τους

Τα δικαιώματα των γονέων στο πλαίσιο της ελευθερίας ως προς την επιλογή της θρησκείας των παιδιών τους αντιμετωπίζονται με διαφορετικό τρόπο από το ευρωπαϊκό δίκαιο και τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού

Σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ, πρέπει να γίνεται απόλυτα σεβαστό το δικαίωμα των γονέων να εξασφαλίζουν την εκπαίδευση και τη μόρφωση των τέκνων τους σύμφωνα με τις θρησκευτικές, φιλοσοφικές και παιδαγωγικές πεποιθήσεις τους, ιδίως στο πλαίσιο της ελευθερίας ίδρυσης εκπαιδευτικών ιδρυμάτων (Άρθρο 14 παράγραφος 3 του Χάρτη) Σύμφωνα με το δίκαιο του ΣτΕ, και ιδίως το Άρθρο 2 του Πρωτοκόλλου Αριθ. 1 της ΕΣΔΑ, τα κράτη, κατά την άσκηση των καθηκόντων που αναλαμβάνουν στο πεδίο της μόρφωσης και της εκπαίδευσης, πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις (θρησκευτικές) πεποιθήσεις των γονέων. Κατά το ΕΔΔΑ, το καθήκον αυτό είναι ευρύ, καθώς δεν αφορά μόνο το περιεχόμενο και την εφαρμογή του σχολικού προγράμματος, αλλά και την άσκηση όλων των καθηκόντων που αναλαμβάνει ένα κράτος. Περιλαμβάνει την οργάνωση και τη χρηματοδότηση της δημόσιας εκπαίδευσης, τη διαμόρφωση και τον προγραμματισμό του σχολικού προγράμματος, τη μετάδοση πληροφοριών ή γνώσεων που περιλαμβάνονται στο σχολικό πρόγραμμα κατά τρόπο αντικειμενικό, κριτικό και πλουραλιστικό (απαγορεύοντας έτσι στο κράτος να επιδιώκει στόχο κατήχησης ο οποίος μπορεί να θεωρηθεί ότι δεν σέβεται τις θρησκευτικές και φιλοσοφικές πεποιθήσεις των γονέων), καθώς και την οργάνωση του σχολικού περιβάλλοντος, περιλαμβανομένης της παρουσίας του εσταυρωμένου στις αίθουσες διδασκαλίας δημόσιων σχολείων.

Στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, σύμφωνα με το Άρθρο 14 παράγραφος 2 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού τα κράτη μέλη οφείλουν να σέβονται το δικαίωμα και το καθήκον των γονέων, να καθοδηγούν το παιδί στην άσκηση του δικαιώματος στην ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας κατά τρόπο που να ανταποκρίνεται στην ανάπτυξη των ικανοτήτων του. Επομένως, σε αντίθεση με το Άρθρο 14 παράγραφος 3 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού εστιάζει στην άσκηση της ελευθερίας του ίδιου του παιδιού. Σύμφωνα με τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, οι γονείς έχουν το δικαίωμα να παρέχουν προσανατολισμό και συμβουλές όχι σύμφωνα με τις δικές τους πεποιθήσεις, αλλά σύμφωνα με τις πεποιθήσεις των παιδιών. Η διατύπωση του Άρθρου 14 παράγραφος 2 της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού συνάδει με τη γενική έννοια των γονικών ευθυνών της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού: ότι οι γονικές ευθύνες πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με την την ανάπτυξη των ικανοτήτων του παιδιού (Άρθρο 5 της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού) και με βάση το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού (Άρθρο 18 παράγραφος 1 της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού). Πηγή Εγχειρίδιο για τα δικαιώματα του παιδιού

Στην βάση αυτής της ασυμφωνίας διεθνούς δικαίου και Ευρωπαϊκού στηρίζεται και η Εθνική πολιτική των κρατών. Συγκεκριμένα πολιτικές κατήχησης που γίνεται στα σχολεία των ευρωπαϊκών σχολείων καθώς και η γονική προεπιλογή του θρησκεύματος και γονικής επιβολής μυστυρίων & τελετουργικών σε παιδιά.

Παιδιά & θρησκευτική Ελευθερία στην Ελλάδα

Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα, με τον νόμο 344/1976 έγινε πλήρης διάκριση μεταξύ ονοματοδοσίας και βαπτίσεως, με την ονοματοδοσία να αποτελεί την αποκλειστική διαδικασία κτήσης ονόματος και τη δήλωση βαπτίσεως να συνδέεται αποκλειστικά με την αναγραφή του θρησκεύματος. Μέσω αυτής της διαδικασίας καταλείπεται το δικαίωμα στους γονείς να επιλέξουν αν το παιδί τους θα ενταχθεί στο ποίμνιο της κρατούσας θρησκείας . (Χ.Λιουντρη)

Ωστόσο, δεδομένης της μακράς Χριστιανικής παράδοσης της χώρας μας, πολλοί γονείς βαπτίζουν τα παιδιά τους. Εδώ τίθεται ένα ζήτημα παραβιάσης της θρησκευτικής ελευθερίας του ανήλικων βάση του διευθνούς δικαίου : Καθώς ενας ανήλικος υφίσταται μία έξωθεν παρέμβαση στον ηθικό του κόσμο και έναν άλογο περιορισμό στην ελεύθερη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του, χωρίς να του καταλείπεται ακριβώς το δικαίωμα να επιλέξει συνειδητά το θρησκευτικό δόγμα στο οποίο θέλει να ενταχθεί (αν υποθέσουμε ότι θέλει να ενταχθεί σε κάποιο).

Το δε δικαίωμά του αυτό συνεχίζει να παραβιάζεται και στα σχολικά χρόνια με την κατηχητική διδασκαλία των θρησκευτικών και τη συμμετοχή στην πρωινή προσευχή. Για να προχωρήσουμε το συλλογισμό, η υποχρεωτικότητα μίας επιλογής (εδώ: η κρατούσα θρησκεία μέσω της υποχρεωτικής συμμετοχής σε μυστήρια ως προαπαιτούμενο για την κοινωνική συμμετοχή), πώς μας επιτρέπει να καταλήξουμε στο ότι είναι κρατούσα μία θρησκεία ώστε να δικαιολογούνται τα προνόμια που απολαμβάνει βάσει δικαίου;

Αυτό που μπορούμε να πούμε εδώ είναι ότι, τα ευρωπαϊκά έθνη-κράτη είναι «επιτήδειοι ουδέτεροι » στο θέμα της θρησκευτικής ελευθερίας. Με τον όρο αυτό εννοούμε ότι τα ευρωπαϊκά κράτη καίτοι συνταγματικά κατοχυρώνουν το δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας, υπό την έννοια ότι οι θρησκευτικές πεποιθήσεις αποτελούν θέμα που άπτεται αποκλειστικά του ατόμου χωρίς να επιδρούν στην θέση του ως πολίτη και συγκοινωνού, επί της ουσίας μετέρχονται διάφορων μεθόδων για να προωθήσουν την «επικρατούσα θρησκεία», η οποία γίνεται αντιληπτή ως διακριτό ταυτοτικό γνώρισμα της κοινωνίας τους και η ενίσχυσή της εξασφαλίζει την ομοιογένεια και ομοψυχία του πληθυσμού (εργαλειακή αξιοποίηση της θρησκευτικής πίστης( Πηγή: syntagmawatch: Χ. Λιούντρη)